Kết quả khai quật Di tích Hào thành phía Bắc – Thành Nhà Hồ
Tuy nhiên, những dấu tích tại đây cho thấy vẫn còn rất nhiều hiện vật đang nằm dưới lòng đất, việc tiến hành khai quật khảo cổ sẽ tiếp tục được thực hiện nhằm tìm ra lời giải chính xác nhất cho Di sản Văn hóa Thế giới Thành Nhà Hồ.
Cuộc khai quật lần này được tiến hành từ tháng 5 - 9/2016 tại khu vực Hào thành phía Bắc với diện tích khai quật 3000m2 nhằm tìm hiểu rõ hơn kiến trúc Hào thành khu vực này cũng như đánh giá vị trí khu vực Hào thành Bắc với mối tương quan giữa kiến trúc Hào thành và hệ thống tường thành Bắc. Cuộc khai quật đã thu được một số kết quả bước đầu, phát hiện nhiều di tích và di vật quan trọng như:
Hào thành là hạng mục công trình nằm trong chiến lược khai quật tổng thể Thành Nhà Hồ giai đoạn 2013 - 2020.
Di tích Hộ Hào thành: Bề mặt hố khai quật được bao phủ kín bởi lớp cỏ và lớp đất sét màu xám nhạt, tơi, xốp với độ dày không đều nhau. Di vật trong lớp mặt xuất lộ không nhiều, chủ yếu là các mảnh dăm đá giai đoạn muộn nằm lẫn trong đất và sỏi cuội kích thước nhỏ, một số khối đá với nhiều kích thước khác nhau nằm ngổn ngang trong phạm vi hố khai quật, các mảnh gạch, ngói phân bố không đều.
Kết cấu bờ hào: Xuất lộ với hình dáng dốc dần từ phần bề mặt xuống phần thành bờ và vát chéo dần xuống đáy hào, nằm ở độ sâu từ 360cm đến 414cm (ở phía Bắc hố) và từ 350cm đến 464cm (ở phía Nam hố khai quật).
Dựa trên mặt bằng khai quật và xem xét chi tiết các dấu tích văn hóa xuất lộ, các nhà khảo cổ học xác định tại đây có một nền kiến trúc gia cố, chân thành và hệ thống Hào thành phía Bắc được gia cố bằng đá khối kích thước nhỏ và đất sét đầm lẫn nhiều sạn sỏi, phần lòng hào rộng 60m, khu vực lòng hào sâu nhất tới gần 7m so với cos 0.
Một số hiện vật được khai quật tại Hào thành
Ngoài ra, cuộc khai quật còn làm xuất lộ rất nhiều khối đá nguyên khối và đá phiến có kích thước khá lớn, hình khối hộp chữ nhật; thu được số lượng lớn các di vật trong hố khai quật có sự đa dạng về loại hình, chất liệu, hoa văn. Số di vật này được chia làm 4 nhóm chủ yếu: Nhóm các vật liệu kiến trúc như gạch, ngói, đá khối, các trang trí kiến trúc và nhóm các loại hình đồ dùng trong sinh hoạt như sành, sứ, tiền kim loại. Hiện vật các lớp trên chủ yếu thuộc niên đại Lê – Nguyễn, xuống lớp dưới chủ yếu thuộc niên đại Trần – Hồ.
Tại hội nghị tổng kết, các nhà khảo cổ học đánh giá cao kết quả khai quật đã làm rõ được cấu trúc của Hào thành cũng như chỉ ra những giá trị độc đáo của Hào thành - Thành Nhà Hồ, ngoài chức năng phòng thủ, Hào thành còn là một công xưởng chế tác, tinh chế đá trước khi đưa lên xây lắp. Đồng thời, các nhà khảo cổ cũng đề nghị tiếp tục nghiên cứu, khai quật khu vực Hào thành phía Tây và phía Đông để xác định rõ quy mô, cấu trúc tổng thể hệ thống Hào thành - Thành Nhà Hồ.
Linh Long