Khai trương Trưng bày "Giải thưởng Hồ Chí Minh của các nhà khoa học Việt Nam"

Cuộc trưng bày được thực hiện nhân kỷ niệm 75 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2-9, với sự bảo trợ của Bộ Khoa học và Công nghệ cùng Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam.

Dự Lễ khai trương có các Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Bộ Giáo dục và Đào tạo; Chủ nhiệm UB Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, UB các vấn đề xã hội của Quốc hội; Phó Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội; Phó Chủ nhiệm UB Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội; Lãnh đạo tỉnh Hòa Bình và huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình; đại diện các ban, ngành của TW và địa phương; các nhà khoa học và người thân, đồng nghiệp, cộng sự của nhà khoa học được Giải thưởng Hồ Chí Minh. Đoàn cán bộ Hội Di sản Văn hóa Việt Nam do PGS.TS Đỗ Văn Trụ - Chủ tịch Hội dẫn đầu cũng đã dự, tham quan Trưng bày và Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam.

Các đại biểu tham quan Trưng bày

Cuộc trưng bày dùng ngôn ngữ bảo tàng để phản ánh một phần lịch sử khoa học Việt Nam sau năm 1945. Khách tham quan được thấy nhiều tài liệu, hiện vật gốc đã từng gắn bó với quá trình nghiên cứu của các nhà khoa học tên tuổi. Những quyển sổ ghi chép, cuốn nhật ký, bức thư, tấm ảnh…, cùng với tiếng nói của người trong cuộc hay hồi ức của bạn bè, đồng nghiệp, học trò và người thân của nhà khoa học, tất cả cùng kể những câu chuyện phía sau thành công của mỗi nhà khoa học có công trình được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh.

Một góc trưng bày

Đó là câu chuyện GS Đặng Văn Ngữ nghiên cứu điều chế penicillin ở rừng núi Việt Bắc trong kháng chiến chống Pháp và vào chiến trường miền Nam điều trị sốt rét cho thương bệnh binh. Đó là câu chuyện về những sáng tạo trong phương pháp cắt gan của GS Tôn Thất Tùng đã làm rạng danh nền y học Việt Nam. Đó là những phát minh mang tính lý thuyết trong lĩnh vực toán học, vật lý, cơ học của GS Hoàng Tụy, GS Nguyễn Đình Tứ và GS Nguyễn Văn Đạo khiến thế giới phải nể phục. Đó còn là những câu chuyện về sự say mê với thiên nhiên, cây cỏ, động vật của GS Thái Văn Trừng, GS Đào Văn Tiến, GS Đỗ Tất Lợi để có được những công trình khoa học để đời; hoặc những hành trình gian khổ kéo dài nhiều năm, khám phá đất đá để thành lập những tờ bản đồ địa chất, bản đồ khoáng sản, bản đồ đất Việt Nam… 

Trưng bày lần này cũng giới thiệu về sự đột phá trong tư duy, sáng tạo ra những công trình mang lại lợi ích cho người nông dân. giúp tiết kiệm nhiều tỷ đồng cho ngân sách nhà nước; về hành trình từ một người soát vé đến một đạo diễn chèo và nâng nghệ thuật chèo lên tầm lý luận khoa học; về sự tận tâm, tận tụy của các bác sỹ cả đời gắn bó với kính hiển vi hay chiếc ống nghe để nghiên cứu giải phẫu bệnh và cứu chữa cho người bệnh…

Bộ trưởng Bộ KH&CN đánh giá trưng bày này mang ý nghĩa nhân văn rất lớn

Phát biểu tại buổi lễ, ông Chu Ngọc Anh, UVTW Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ đánh giá cao ý tưởng của Trung tâm di sản các nhà khoa học Việt Nam về việc trưng bày các công trình đoạt Giải thưởng Hồ Chí Minh của các nhà khoa học Việt Nam. Theo ông, đây là hoạt động mang ý nghĩa nhân văn rất lớn, thông qua việc lưu trữ, trưng bày để truyền tới các thế hệ tương lai về một thời các nhà khoa học đã sống và cống hiến cho đất nước.

PGS.TS Nguyễn Văn Huy phát biểu tại Lễ khai trương Trưng bày

PGS.TS Nguyễn Văn Huy, Giám đốc chuyên môn Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam, nhận định: “Những câu chuyện giới thiệu trong trưng bày là “rất đời và rất người”, chứ không chỉ là những công thức dài ngoằng, những thuật ngữ khoa học cao siêu và khó hiểu. Trưng bày không chỉ nói về các giá trị của công trình hay nhóm công trình khoa học được trao Giải thưởng Hồ Chí Minh, mà chính là lao động sáng tạo của các nhà khoa học dẫn đến giải thưởng cao quý đó, những câu chuyện làm khoa học của họ; cả những suy tư rất đời thường mà họ đã tâm sự một cách chân thành nhất”.

Đoàn cán bộ Hội Di sản Văn hóa Việt Nam do PGS.TS Đỗ Văn Trụ - Chủ tịch Hội dẫn đầu cũng đã dự, tham quan Trưng bày và Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam.

Việc khai trương phòng trưng bày về Giải thưởng Hồ Chí Minh của các nhà khoa học Việt Nam cũng đồng thời là dịp ra mắt tòa nhà Quyển sách mở - nơi lưu trữ di sản của các nhà khoa học và đưa những di sản đó đến với công chúng.

Trưng bày mở cửa từ 7 giờ đến 17 giờ tất cả các ngày trong tuần, kể cả ngày lễ, tại Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam (huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình).

                                                                                                Q.H