Chuyện về “những người đặc biệt” qua ảnh

Cuốn sách ảnh “Tử tù, cựu tù Côn Đảo ngày trở lại” do Nhà Xuất bản Thông tấn ấn hành, kể câu chuyện bằng hình ảnh về những khoảnh khắc tái ngộ với cảm xúc và kỷ niệm của các cựu tù, tử tù Côn Đảo cùng trở lại nơi mình từng bị giam cầm. Là hình ảnh các cựu tù hồi ức về những năm tháng bị đánh đập, tra tấn và hành hạ khắc nghiệt; khoảnh khắc tái ngộ của các cựu tù, tử tù tại chính nơi họ đã từng chết đi, sống lại; giây phút xúc động khi các cô, chú, các bác viếng thăm đồng đội ngã xuống trên mảnh đất này; là khoảnh khắc xúc động của du khách khi được nghe các cựu tù kể về năm tháng họ bị giam cầm tại đây…

Gần 200 bức ảnh trong cuốn sách ảnh Biệt đội giữ bình yên “đất lửa” ghi lại khoảnh khắc ấn tượng về đội rà phá bom mìn ở Quảng Trị - những người được ví như những “sứ giả hòa bình” đi tìm và khâu lại những vết thương chưa lành cho quê hương. Là hình ảnh về các thành viên trong đội không quản nắng, mưa, miệt mài tìm kiếm, rà phá bom mìn trong từng tấc đất; các chuyên gia trong nước, quốc tế cùng thảo luận, thăm hiện trường rà phá bom mìn; những buổi diễn tập sơ cấp cứu nạn nhân bom mìn ngay tại thực địa, nơi hiểm nguy vẫn còn rình rập…

Buổi triển lãm và ra mắt sách càng ý nghĩa hơn khi các cựu tù Côn Đảo (ảnh bên trái) và các thành viên đội rà phá bom mìn (ảnh bên phải) trải lòng với khán giả qua những ký ức và cảm xúc sâu sắc.

Buổi triển lãm và ra mắt sách càng ý nghĩa hơn khi những cựu tù Côn Đảo và các thành viên đội rà phá bom mìn trải lòng với khán giả những ký ức và cảm xúc sâu sắc. Bà Phan Thị Bé Tư, cựu tù Côn Đảo, không nói về sự hy sinh, gian khổ mà chỉ nói về những giá trị còn lại cho đến ngày hôm nay: “Tôi bị bắt từ lúc còn nhỏ, gần như tuổi xuân gắn liền trong nhà giam, khi ấy, ở tuổi 16, được coi là tuổi đẹp nhất, thì tôi lại ở trong hoàn cảnh rất khắc nghiệt như vậy… Tôi thấy mình trưởng thành hơn trong thời gian đó, trở thành người có ích cho gia đình, xã hội, đất nước”. Đồng thời, bà cũng nhắn nhủ đến thế hệ trẻ ngày nay: «Các bạn được sinh ra trong điều kiện vật chất đầy đủ, được sống trong độc lập, hòa bình nhưng hãy luôn ghi nhớ phải đùm bọc, yêu thương lẫn nhau, lá lành đùm lá rách, đoàn kết như các chiến sĩ cách mạng, biến nhà tù thành một mặt trận chiến đấu với kẻ thù. Phải luôn giữ vững sự kiên trung, bất khuất; giữ vững và phát huy bản chất cách mạng của Đảng trong tình hình mới». 

Nhiếp ảnh gia Nguyễn Á cùng các cựu tù, cựu tử tù trong những ngày trở lại Côn Đảo

Chị Phan Thị Thu Hương, Đội phó Đội rà phá hiện trường thuộc Tổ chức NPA/RENEW Quảng Trị chia sẻ: “Dù chiến tranh đã đi qua nhưng hậu quả để lại rất lớn. Tôi từng tận mắt chứng kiến rất nhiều vụ tai nạn vì bom mìn gây ra, người thì bị mất tay, người thì bị mất chân. Vụ tai nạn thảm khốc nhất ám ảnh tôi là khi một em tìm phế liệu không may bị nổ bom mìn đã không qua khỏi. Bản thân bố tôi cũng không may va phải quả bom, gây ảnh hưởng đến sức khoẻ suốt 40 năm qua...”.

Công chúng cũng đặc biệt xúc động khi các thành viên đội rà phá bom mìn nghẹn ngào kể lại câu chuyện về một thành viên trong đội - Đội trưởng đội xử lý bom mìn đã hy sinh bởi quả bom phát nổ trong quá trình tháo gỡ. Sự hy sinh của đồng nghiệp khiến các thành viên trong đội càng thêm quyết tâm tìm kiếm và xử lý hết bom mìn, với mong muốn để không còn ai phải chịu mất mát, đau thương do hậu quả của chiến tranh. Được biết, để thực hiện 2 cuốn sách ảnh này, nhiếp ảnh gia Nguyễn Á đã nhiều ngày đi cùng đoàn gồm 39 thành viên là các cựu tù Côn Đảo (hiện đang sinh sống tại TP HCM, Đồng Nai và Bà Rịa - Vũng Tàu); nhiều lần đến Quảng Trị, trực tiếp ra hiện trường để ghi lại những hoạt động về đội rà phá bom mìn (các thành viên thuộc dự án NPA/RENEW - Chương trình khảo sát bom mìn của Tổ chức Viện trợ nhân dân Na Uy hợp tác với Dự án RENEW tại tỉnh Quảng Trị).

Cả hai tác phẩm đều là sự ghi nhận những hy sinh và cống hiến thầm lặng của những người đã và vẫn đang còn phải chiến đấu vì một đất nước hòa bình, ấm no và hạnh phúc.

H.Q.H