TS Nguyễn Thị Bích Thuỷ, Giám đốc Ban Quản lý di tích Nhà tù Hỏa Lò chia sẻ, chương trình giao lưu “Dấu ấn vượt thời gian” được tổ chức nhằm ôn lại những ký ức hào hùng của lịch sử dân tộc, nhiều câu chuyện về cuộc vượt ngục của các chiến sĩ cách mạng thể hiện ý chí và khát vọng tự do của người Việt Nam.

“Tám thập kỷ đã trôi qua nhưng dấu ấn về tinh thần quả cảm, mưu trí, sáng tạo của những chiến sĩ tham gia cuộc vượt ngục năm xưa vẫn luôn hiện hữu và âm vang mãi như một minh chứng trường tồn cho lòng yêu nước và khát vọng tự do của nhân dân Việt Nam, giúp thế hệ trẻ hiểu sâu sắc hơn cái giá của hòa bình, tự do hôm nay đã phải đánh đổi bằng những gì. Theo thời gian, phần lớn các nhân chứng của cuộc vượt ngục lịch sử vào tháng 3/1945 đã không còn nữa, nhưng các chương trình giao lưu, trưng bày chuyên đề, trưng bày lưu động và chương trình Đêm thiêng liêng 3 vẫn được tổ chức đều đặn, để lớp lớp con cháu được tri ân, tưởng nhớ đến công lao của thế hệ cha ông, để cùng góp sức xây dựng đất nước Việt Nam ngày càng giàu đẹp và hùng cường” - TS Nguyễn Thị Bích Thủy cho biết.

TS Nguyễn Thị Bích Thuỷ, Giám đốc Ban Quản lý di tích Nhà tù Hỏa Lò chia sẻ tại chương trình giao lưu “Dấu ấn vượt thời gian”

Có mặt tại sự kiện, ông Trần Kháng Chiến, con trai đồng chí Trần Tử Bình kể lại: “Sau khi nhóm các đồng chí Trần Đăng Ninh, Lê Trọng Nghĩa, Lê Tất Đắc, Vũ Tuân, Hoàng Minh Chính, Vũ Kỳ… thực hiện vượt ngục vào tối 11-3-1945 chưa thành công, ngày hôm sau 12-3-1945, cha tôi (đồng chí Trần Tử Bình) cùng một số đồng chí khi đến trại J thấy một nắp cống bê tông. Từ nắp cống này, nhóm tìm được đường thoát ra ngoài. Tù chính trị họp lại, lập kế hoạch vượt ngục qua đường cống ngầm. Cuộc đại vượt ngục với sự tham gia hơn 100 tù chính trị đã thành công, trong đó có các đồng chí: Đỗ Mười, Trần Văn Cử, Nguyễn Cao Đàm, Nguyễn Lam, Đỗ Thị Hạnh…”

Ông Trần Kháng Chiến, con trai đồng chí Trần Tử Bình chia sẻ tại chương trình

Ông Trần Tuấn Quảng, con trai đồng chí Trần Đăng Ninh chia sẻ: “Tôi rất xúc động khi được nghe lại những câu chuyện chia sẻ lại từ cuộc vượt ngục của cha ông. Câu chuyện về ý chí chiến đấu không ngừng của ông cha luôn mang có giá trị vượt thời gian”.

Ông Nguyễn Tiến Hà, Trưởng ban liên lạc chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày tại Nhà tù Hoả Lò phát biểu tại buổi giao lưu

Tại buổi giao lưu, Trưởng ban liên lạc chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày tại Nhà tù Hoả Lò Nguyễn Tiến Hà nhấn mạnh: Nhà tù Hoả Lò là mặt trận chiến đấu mới của các chiến sĩ cách mạng. Vì thế, qua các thời kỳ, các cựu tù không ngừng chiến đấu cả về ý chí, tinh thần và hành động.

“Vượt ngục là hình thức đấu tranh trình độ cao của các chiến sĩ cách mạng. Với sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, các chiến sĩ phải tranh thủ thời cơ, mưu trí và dũng cảm để thực hiện các cuộc vượt ngục thành công, từ đó tiếp tục chiến đấu vì sự nghiệp cách mạng chung. Cuộc vượt ngục thể hiện rõ sự đoàn kết, tinh thần đấu tranh bền bỉ của người Việt Nam”, ông Nguyễn Tiến Hà bày tỏ.

Các gia đình thân nhân của những cựu tù chính trị xem hoạt cảnh tái hiện về cuộc vượt ngục lịch sử.

Cách đây vừa tròn 80 năm, ngày 9-3-1945, Nhật đảo chính Pháp, chiếm quyền quản lý Nhà tù Hỏa Lò. Lợi dụng quân Nhật có nhiều sơ hở trong việc canh phòng, hơn 100 tù chính trị đã vượt ngục bằng nhiều hình thức: “Thăng thiên”: Trèo tường; “Độn thổ”: chui cống ngầm; “Đi qua cửa ngục”, trà trộn vào đoàn người thăm nuôi tiếp tế thoát khỏi Nhà tù Hỏa Lò. Sau khi vượt ngục thành công, các đồng chí nhanh chóng tỏa về các địa phương, kịp thời bổ sung cán bộ lãnh đạo cốt cán, góp phần làm nên thắng lợi của cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám – 1945 ở Hà Nội và các tỉnh Đồng bằng Bắc Bộ.

Hỏa Lò hiện nay trở thành di tích lịch sử cách mạng với nhiều hoạt động ôn lại lịch sử hào hùng của dân tộc. Ban Quản lý di tích Nhà tù Hỏa Lò thường xuyên tổ chức các hoạt động, trưng bày, tour đêm… với nội dung đặc sắc, trở thành địa chỉ văn hoá, lịch sử có sức hút đối với du khách trong và ngoài nước đến Thủ đô.

Hoàng Vân