Hôm nay, ngày 20 tháng 9 năm 2106 (tức ngày 20 tháng 8 năm Bính Thân), tròn 716 năm ngày hóa Đức Thánh Trần. Để tưởng nhớ công đức của Ngài, Hội Di sản Văn hóa Việt Nam và Công ty Truyền thông CMA được sự giúp đỡ, phối hợp của các sở, ban, ngành tỉnh Nam Định tổ chức chương trình “Vang vọng Hào khí Đông A - Lễ dâng hương Báo công Đức Thánh Trần” cho các đại biểu là cán bộ lãnh đạo trong các cơ quan quản lý nhà nước, lực lượng vũ trang nhân dân, các tổ chức đoàn thể, các doanh nghiệp, doanh nhân đến từ 63 tỉnh thành trên cả nước ngay tại không gian văn hóa linh thiêng của Đền Trần Nam Định .

Trân trọng thành quả, công lao của bao lớp người đi trước, Đảng, Nhà nước ta luôn tôn trọng, giữ gìn, bảo tồn và kế thừa di sản của tiền nhân, để xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc, góp phần vào kho tàng phong phú văn hóa Việt Nam. Chương trình “Vang vọng Hào khí Đông A - Lễ dâng hương báo công Đức Thánh Trần”, với sự hiện diện của Chư tôn Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Nam Định, cùng các đồng chí đại diện các ban, ngành Trung ương và tỉnh Nam Định là biểu hiện sinh động đạo lý ngàn đời của dân tộc là “Uống nước nhớ nguồn”, và tỏ rõ lòng biết ơn đối với công lao của lớp lớp người đi trước đã cống hiến tâm, trí, sức lực, máu xương cho sự nghiệp dựng nước và giữ nước để dân tộc ta mãi mãi độc lập, nhân dân ta luôn luôn được tự do, hạnh phúc.

"Hào khí Đông A" là tinh thần bất khuất, dám đánh, quyết đánh và quyết thắng bất cứ thế lực nào dù hùng mạnh và cường bạo đến đâu mà dám đe dọa chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ quốc gia và quyền độc lập tự chủ của dân tộc Việt Nam.

"Hào khí Đông A" là sản phẩm văn hóa tiêu biểu của hệ tư tưởng thống nhất từ tầng lớp quý tộc, tướng lĩnh cao cấp đến binh sĩ, quần chúng nhân dân Đại Việt trong cuộc kháng chiến chống Nguyên - Mông thế kỉ XIII. Đó chính là biểu hiện khía cạnh độc đáo và là dấu son chói sáng của chủ nghĩa yêu nước và tinh thần độc lập dân tộc của Việt Nam. "Hào khí Đông A" được bắt nguồn trực tiếp từ chiến thắng của Ngô Quyền trước quân Nam Hán (938), chiến thắng của Lý Thường Kiệt trên phòng tuyến sông Cầu - Như Nguyệt (1076) và đã được thăng hoa trong 3 cuộc kháng chiến chống Nguyên - Mông thời Trần.

Ngày nay, chủ nghĩa yêu nước Việt Nam đã được nâng lên tầm cao mới với tinh thần "Không có gì quý hơn độc lập, tự do". Chúng ta tự hào vì Việt Nam có vốn quý về giá trị văn hóa đóng góp vào kho tàng di sản văn hóa nhân loại là sự khẳng định và làm rõ hơn chân lý của thời đại, khát vọng của toàn nhân loại hướng đến độc lập tự do của mỗi người và cho tất cả các cộng đồng quốc gia dân tộc trên thế giới. Tinh thần đó cũng được thể hiện qua lời thề hào sảng trong bản Tuyên ngôn khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa mà Bác Hồ đã tuyên đọc tại quảng trường Ba Đình ngày 2-9-1945 "Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập của Tổ quốc". Đó là bài học lịch sử quý giá mà các thế hệ người Việt Nam cần khắc ghi tâm khảm.

Lịch sử đã vinh danh Trần Hưng Đạo là "bậc Cha", "bậc Thánh" - Đức Thánh Trần. Đây là hiện tượng văn hóa hiếm hoi trong lịch sử chỉ dành riêng cho vị danh tướng thời Trần - Một trong những người có công đầu đặt nền móng và hun đúc lên "Hào khí Đông A" cho chúng ta mãi mãi noi theo. Thống kê của Bảo tàng tỉnh Nam Định (năm 1995) cho thấy, riêng Nam Định đã có 166 di tích và địa điểm (đền, điện, phủ, miếu, đình, chùa) thờ Trần Hưng Đạo. Có thể coi đây là những "tượng đài hoành tráng kiểu Á Đông" hoặc là những "bảo tàng lưu niệm" sống động nhằm mục đích tôn vinh và lưu danh các bậc nhân tài, trí dũng của đất nước.

Xúc động biết bao khi đọc lại những lời "gan ruột" và đầy khí phách trong "Hịch tướng sĩ" của Trần Hưng Đạo "Ta đây thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối, ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa, chỉ căm giận chưa được xả thịt lột da quân giặc, dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này bọc trong da ngựa ta cũng cam lòng....", hiểu được Trần Hưng Đạo muốn bày tỏ nỗi lòng mình để khơi nguồn cho "Hào khí Đông A" bừng cháy trong muôn dân. Đó cũng là nguyện ước của một người nặng lòng "trung quân, ái quốc", yêu nước và thương dân. Đây là một trong những giá trị có tính vĩnh hằng trong bản sắc văn hóa Việt.

Tấm gương đạo đức sáng ngời của Đức Thánh Trần có được vị trí vững chắc trong lòng cộng đồng các dân tộc Việt Nam là nhờ các thế hệ cha ông đã sáng tạo ra "Không gian văn hóa tâm linh", các nghi thức thiêng liêng và tôn nghiêm trong lễ hội truyền thống tại các đền thờ Ngài mà tiêu biểu nhất là: Đền Trần - Bảo Lộc, Đền Trần - Thiên Trường Nam Định, đền Trần - Hưng Hà Thái Bình, đền Trần (đền Thái) - Đông Triều, Quảng Ninh. Đó chính chính là nét sáng tạo văn hóa độc đáo của người Việt Nam nhằm nuôi dưỡng, vun bồi "sức mạnh mềm" về văn hóa làm cho "Hào khí Đông A "mãi mãi lưu truyền và bừng sáng trong tâm hồn mỗi con dân đất Việt. Sự họp mặt của chúng ta hôm nay trong không gian linh thiêng của đền Trần cũng là nhằm tiếp nối truyền thống văn hóa tốt đẹp ấy của cha ông.

Trong con người của Đức Thánh Trần hội tụ đủ “Tâm - Tài - Trí - Dũng”, tất cả vì độc lập và hạnh phúc của muôn dân, làm nền tảng xây đời cường thịnh. Công đức ấy còn lưu giữ tới ngày nay và mãi mãi trường tồn. Và thật là ý nghĩa lớn lao, khi hôm nay con dân đất Việt hội tụ về đây để cùng bày tỏ lòng tri ân công đức của Ngài, bày tỏ tâm nguyện đoàn kết một lòng cùng nhau xây dựng quê hương, đất nước ngày một phồn vinh, hạnh phúc, như ý chtrí của Ngài và các bậc tiền nhân khả kính hằng mong ước.

Trước anh linh của Đức Thánh Trần, nguyện đem hết sức mình thực hiện tốt nhất trách nhiệm công dân đối với Tổ quốc và đồng bào cả nước, làm cho "Hào khí Đông A" không ngừng tuôn chảy trong mạch nguồn văn hóa dân tộc trở thành động lực tinh thần cho nhân dân ta mau chóng đạt được mục tiêu "Dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng và văn minh".

Trong không khí trang nghiêm thành kính, Chương trình “Vang vọng Hào Khí Đông A – Lễ dâng hương báo Công Đức Thánh Trần” dành cho quý vị đại biểu đang giữ các vị trí lãnh đạo trong các cơ quan nhà nước, các lực lượng vũ trang nhân dân, các tổ chức đoàn thề, các doanh nghiệp, doanh nhân là bước khởi đầu cho tâm nguyện thành kính ấy.

Hy vọng trong tương lai, chương trình " Vang vọng Hào khí Đông A - Lễ dâng hương báo công Đức Thánh Trần" sẽ trở thành sự kiện văn hóa thường niên, góp phần tích cực vào việc duy trì, trao truyền nét văn hóa đặc sắc của dân tộc, làm cho " Hào khí Đông A" mãi mãi tỏa sáng trong tâm hồn người Việt Nam ở trong và ngoài nước, xứng đáng là thế hệ con cháu của "nòi giống Lạc Hồng".

P.V